INNOWACJA PEDAGOGICZNA

ORGANIZACYJNO – METODYCZNA

Agnieszka Pintera

„W ŚWIECIE CISZY,

CZYLI

MÓWIĄ MOJE RĄCZKI”

Nazwa placówki: Przedszkole Miejskie nr 16 Kraina Odkrywców w Ostrołęce

Autor: Agnieszka Pintera

Temat: „W świecie ciszy, czyli mówią moje rączki”

Przedmiot: Wychowanie przedszkolne

Rodzaj innowacji: Organizacyjno – metodyczna

Data wprowadzenia: 20.10.2023

Data zakończenia: 20.10.2025

Zakres innowacji:

Adresatami innowacji są wychowankowie jednej grupy (która w roku szkolnym 2023/2024 rozpoczyna edukacje w grupie Jeżyki) w Przedszkolu Miejskim nr 16 „Kraina Odkrywców: w Ostrołęce. Czas realizacji innowacji obejmuje 2 lata z możliwością jej kontynuowania w kolejnych latach szkolnych.

Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach zajęć popołudniowych dwa razy w tygodniu oraz jako element zabaw codziennych.

Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego i poszerzają ją, uzupełniają o elementy języka migowego.

Innowacja zakłada również zajęcia otwarte dla rodziców i nauczycieli.

Motywacja wprowadzenia innowacji:

Na podstawie wieloletnich obserwacji w pracy w przedszkolu zauważyłam, że dzieciom najbardziej brakuje pewności siebie i empatii. Jeśli coś jest dla nich nieznane, staje się dziwne, straszne. Obawiają się stawić temu czoło, często posuwając się do wytykania, głośnego komentowania, wyśmiewania. Jest to swego rodzaju ich obrona przed tym z czym się dotychczas nie spotkali, co jest inne, różne.

Nigdy nie wiemy, kto będzie potrzebował naszej pomocy. Osoby słabosłyszące i Głuche są w naszym mieście. Nasza niewiedza i nieumiejętność komunikacji stawiają ogromną barierę i blokadę.

Dlatego też główną przyczyną opracowania innowacji z tego przedmiotu była potrzeba ukazania wychowankom, że inne, różne nie oznacza złe, gorsze. Uwrażliwienie ich na potrzeby innych osób, szczególnie osób niepełnosprawnych. Budowanie pewności i pozytywnego obrazu siebie oraz wprowadzenie elementów języka migowego, aby komunikacja z osobą Głuchą lub słabosłyszącą, którą mogą spotkać na swojej życiowej drodze nie okazała się ogromną barierą komunikacyjną.

Należy pamiętać też, że umiejętność posługiwania się językiem migowym jest ogromnym atutem w wielu branżach i być może dzięki temu, że już od najmłodszych lat dziecko będzie miało kontakt z tym językiem odkryje w sobie zainteresowanie, zamiłowanie, zdolność do jego nauki, będzie tą umiejętność doskonaliło i tym samym jego wizerunek jako dorosłego człowieka na rynku pracy będzie atrakcyjniejszy.

OPIS INNOWACJI

Wstęp

Język migowy to system znaków umownych wykonywanych przy użyciu gestów i mimiki. Służy do porozumiewania się bez użycia narządu słuchu. Język migowy używany jest głównie przez osoby słabosłyszące i Głuche. W Polsce funkcjonują równolegle dwa języki migowe: Polski Język Migowy (PJM) oraz System Językowo – Migowy (SJM).

Nauka języka migowego przez dzieci słyszące rozwija myślenie obrazowe, motorykę małą, to nie tylko nauka nowego sposobu komunikacji, ale również nauka empatii, rozwój mowy i rozwój intelektualny dziecka.

Każde dziecko z natury jest ciekawe otaczającej go rzeczywistości, naszego świata, którego częścią są osoby niepełnosprawne. W domach zbyt rzadko poruszany jest temat różnorodności. Dziecko, które nie posiada wiedzy o istnieniu języka migowego, nie będzie czuło się pewnie, gdy spotka osobę Głuchą lub słabosłyszącą. Dziecko, które nie tylko nie dziwi się, gdy widzi osobę migającą, a potrafi z nią nawiązać kontakt, to dziecko odważne, pewne siebie, tolerancyjne i świadome. Dzieci otwierając się na świat osób niepełnosprawnych poznając język migowy, uczą się także wyrażać emocje ciałem i mimiką twarzy.

W dobie smartfonów i szeroko rozwiniętej cyfryzacji za mało czasu poświęcamy sobie nawzajem, ciężko się nam zatrzymać i spojrzeć co i kto jest dookoła. Dlatego uważam, że należy uwrażliwiać już najmłodszych na potrzeby innych, pokazać różnorodność, która nas otacza.

Cele innowacji:

Niniejsza innowacja ma na celu wprowadzenie do codziennej pracy z dziećmi elementów Polskiego Języka Migowego jako innego sposobu komunikacji, uwrażliwienie najmłodszych na potrzeby osób niepełnosprawnych w tym wypadku osób słabosłyszących i Głuchych, naukę tolerancji, budowanie pewności i pozytywnego obrazu siebie.

Metody, formy i środki dydaktyczne:

W innowacji zostaną zastosowane metody takie jak: pokaz, ćwiczenia praktyczne, zabawa, gry, pogadanka, drama, inscenizacja, zabawa z muzyką. Z jednoczesnym zastosowaniem różnorodnych środków dydaktycznych: ilustracji, piktogramów, komputera, kart, materiałów utrwalających, kart pracy. Wychowankowie będą pracować i nabywać nowych umiejętności w zespołach, grupach, indywidualnie.

Przewidywane efekty:

Po zrealizowanej innowacji

dziecko/adresat innowacji:

• Zna alfabet palcowy w języku migowym
• Zna podstawowe gesty/znaki/zwroty, z których potrafi ułożyć krótkie wypowiedzi/zdania.
• Chętnie dzieli się swoimi umiejętnościami na forum grupy, przedszkola i poza nim. Wykazuje dużą wiarę we własne możliwości.
• Wie, że wśród nas są osoby Głuche i słabosłyszące.
• Wie czym jest język migowy i kto się nim posługuje.
• Jest pomocne, tolerancyjne nie tylko w stosunku do rówieśników, ale także osób starszych i potrzebujących.

Tematyka zajęć:

Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego. Są one kontynuacją tematyki uzupełniają ją, poszerzają o elementy języka migowego. Przewidziano realizację ok. 12 bloków tematycznych z możliwością ich rozszerzenia:

• Zwroty grzecznościowe

• Pory roku i dni tygodnia

• Moja rodzina

• Alfabet

• Liczebniki główne

• Zaimki

• Czasowniki podstawowe (np. jeść, pić, robić, chcieć)

• Części ciała

• Uczucia, emocje

• Wyrażenia związane z przedszkolem

• Wyrażenia związane z przedstawieniem się

• Wierszyki i piosenki z elementami języka migowego

Ewaluacja

Aby ocenić wartość innowacji nauczyciel na bieżąco będzie prowadził ewaluacje pracy własnej i dzieci poprzez:

• Obserwacje dzieci podczas codziennego pobytu w przedszkolu, na placu zabaw, podczas uroczystości grupowych i przedszkolnych, wyjść i wycieczek.
• Rozmowy z rodzicami
• Rozmowy z dyrektorem i innymi nauczycielami
• Ankietę dla rodziców
• Prezentacja części artystycznej w wykonaniu dzieci z wykorzystaniem elementów języka migowego

Szczegółowa analiza wyników ankiety, przeprowadzonych rozmów oraz wyników obserwacji pozwoli ocenić stopień realizacji zamierzonych celów. Działania te pomogą wyciągnąć wnioski, zaplanować pracę i ewentualnie zmodyfikować metody pracy. Podjęta zostanie także decyzja o ewentualnej kontynuacji innowacji.

Wszystkie wyniki i uwagi zostaną opracowane w sprawozdaniu oraz udostępnione dyrektorowi przedszkola.

Dokumentacja:

• Zdjęcia i filmiki
• Zapisy w dzienniku
• Adnotacje/protokoły dotyczące np. zajęć otwartych dla rodziców lub nauczycieli

Spodziewane dodatkowe efekty:

• Podnoszenie jakości pracy przedszkola poprzez wprowadzenie w codzienną pracę elementów języka migowego

• Podnoszenie wyników edukacyjnych dzieci

• Promowanie przedszkola w środowisku lokalnym a w miarę możliwości ogólnopolskim

• Osobisty rozwój nauczyciela, poszerzenie wiedzy i umiejętności poprzez ukończenie kolejnych poziomów języka migowego oraz udział w warsztatach, szkoleniach i webinarach.

Podsumowanie

Innowacja ma na celu ukazanie korzyści płynących z obcowania z językiem migowym. Rozbudzić u najmłodszych chęć poznawania wszystkiego tego, co nas otacza, przełamując barierę leku i wstydu. Wychować młode wrażliwe, empatyczne osoby, które bez barier będą służyły pomocą osobom potrzebującym, szczególnie niepełnosprawnym.